Vergeven

~”Bij vergeven gaat het niet om de ander, maar om JOU”~

Vergeven is enorm bevrijdend! En hoewel het in de eerste instantie om de ander lijkt te gaan bij vergeving, is vergeven vaak het allerbelangrijkst voor jezelf. Je kiest bewust voor je eigen welzijn en geluk, en laat wrok, zware emoties en teleurstelling eindelijk los. Vergeven is goed voor je ziel én voor je gezondheid. Het is ‘ja’ zeggen op alles wat het leven geeft, ook als er een ‘nee’ gekomen is op iets wat je graag had willen hebben. Daar is moed voor nodig.

Het bestaan zit vol botsingen, teleurstellingen en verdriet. Velen van ons hebben ook grotere teleurstellingen en pijn ervaren in het leven. Bijvoorbeeld een moeder die te weinig aandacht voor je had. Een vader met losse handen. Een geliefde die is vreemdgegaan of verdwenen, net toen je hem het meeste nodig had. Een som geld die je verloren bent, door een grove fout van iemand die beter had moeten weten. Het komt allemaal voor in een mensenleven. Het kan je lang bezighouden, je kunt wrok koesteren en zweren dat je nóóit meer… Of je kunt kiezen om te vergeven.

Vergeven is beter, gezonder, vrijer, spiritueler, volwassener. Maar zeker niet gemakkelijk. Vergeef met aandacht. Doe het niet luchthartig. Doe het niet te snel. Doe het niet voor een ander of als je er zelf niet klaar voor bent. Doe het niet omdat het moet, of omdat je bang bent iemand te verliezen, of omdat je eigenlijk nog veel bozer bent op jezelf dan op de dader. Vergeef ook jezelf. Vergeef vooral jezelf.

Wie te vergeven

Iedereen heeft wel iemand of iets te vergeven, en kun je niemand bedenken, dan kun je altijd jezelf vergeven. Vergeving kan gebeuren op zowel kleine als op grote schaal. Zo kun je bijvoorbeeld lange tijd ontevreden zijn met je lichaam en hierom verkeerde beslissingen maken op het gebied van voeding. Maar je kunt ook jezelf vergeven voor verkeerde keuzes op het gebied van liefde. Misschien is er financieel gezien het een en ander misgegaan waardoor je veel stress hebt ervaren. Er zijn talloze situaties die door vergeving verzacht kunnen worden.

Het verleden ligt achter ons maar kunnen vandaag de dag nog steeds voelbaar zijn. Het kan stress, verdriet, rouw en woede oproepen, emoties die voor veel onrust zorgen. Uit onderzoek is dan ook gebleken dat het koesteren van wrok slechte invloed heeft op de gezondheid. Des te meer redenen om te vergeven.

Echter, iedere situatie is anders. Sommige ervaringen hebben zoveel impact gemaakt dat het moeilijk is om te vergeven. Allereerst is het belangrijk om te weten dat vergeven niet gelijk staat aan het accepteren van onrecht. Weet ook dat je vergeven in meerdere stappen kunt doen en je hiervoor alle tijd mag nemen. Als we onszelf moeten vergeven voor bepaalde daden, kan dat proces zelfs nog moeilijker zijn. Het pad naar vergeving is niet gemakkelijk. Door zelfbewustzijn te oefenen en te begrijpen dat het leven een reis is, en geen sprint, kun jij ook leren om jezelf te vergeven. Van je fouten leren is een stap voorwaarts in het vergeven van jezelf. We maken allemaal fouten en we hebben allemaal leermomenten in het leven. Door je dit te realiseren zet je de eerste stap in het proces richting vergeven.

Dit is het proces van vergeven

Vergeven is een proces waarvoor je de tijd moet nemen. Er zijn verschillende modellen opgesteld, maar allemaal tellen ze een aantal belangrijke stappen die je door moet, en waar je uitgebreid bij stil moet staan, wil het vergeven echt lukken.

Fase 1: Erkennen

In de eerste fase besef je hoeveel pijn het doet wat er gebeurd is, wat je is aangedaan. Je voelt alles wat er te voelen valt. Je beseft ook hoe akelig het is om dit allemaal te voelen, maar je voelt het toch, zo bewust mogelijk.

Fase 2: Aanvaarden

Als je het hebt erkent is het belangrijk om te aanvaarden dat het gebeurde is gebeurd. Je kan er niets meer aan veranderen. Je accepteert met andere woorden je verleden. Let vooral op je ademhaling bij het terugdenken aan het voorval. Als je rustig blijft ademen voorkom je dat gevoelens van verdriet of boosheid weer bovenkomen. Het echte werk. Je zegt ‘ja’ tegen de pijn die je hebt moeten verdragen. Dat betekent niet dat je het gebeurde goedkeurt, en nog minder dat je vindt dat jij het verdiend hebt, maar wel dat je beseft dat dit jouw pijn is. Je maakt jezelf als het ware los van de ander. Je beseft dat pijn nou eenmaal onderdeel is van het leven. En je begrijpt dat je deze pijn ook niet hoeft door te geven aan anderen. Het kan best lastig zijn om deze stap alleen te doen. Neem hier dan ook de tijd voor. Een neutrale professional kan goed helpen om de situatie in een breder perspectief te leren bezien, en je helpen met de verwerking.

Fase 3: Leren

De analyse van wat er gebeurd is maakt het mogelijk om er ook iets uit te leren. Door je les te trekken uit een negatieve situatie ben je bestand tegen wat er in zich in de toekomst kan voordoen en leer je alles relativeren.

Fase 4: Loslaten

Op een bepaald moment moet je beslissen om je verleden los te laten. Wees ervan overtuigd dat alles mag veranderen, dan zal de last van je schouders vallen. Je vraagt je af of je werkelijk de rest van je leven deze negatieve gevoelens en gedachten wilt blijven koesteren. Nu komt het idee in je op dat je ook zou kunnen vergeven. Dat is in deze fase nog lang niet gebeurd, maar je beseft wel dat het voor je eigen gemoedsrust beter zou zijn.

Fase 5 Vergeven

Dankzij de voorgaande fases zal je al met minder emoties tegen het gebeurde aankijken. Als je denkt dat je in de toekomst de situatie als iets neutraals zal bekijken, ben je goed op weg. Dit is een proces en gebeurt niet van de ene dag op de andere. Eens je stilgestaan hebt bij het voorval en het hebt gerelativeerd, kan je overgaan tot vergeven. Je ervaart dat vergeven je vrij maakt. Het is een opluchting om de wrok los te laten. Want dat is de paradox van het vergeven: je vergeeft een ander, maar je hebt er zelf het meest profijt van. Een opgelucht gevoel, niet meer overvallen worden door emoties, het besef dat je sterker in je schoenen staat, een bevestiging dat je hebt vergeven. De pijn die je in het verleden voelde is niet langer een ballast maar een bron van kracht voor de toekomst. Ook al vergeef je, de herinnering blijft bestaan. Dit is hetzelfde als bij de cyclus van rouw.

Boekentips op het gebied van vergeving:

Louise Hay – Je kan je leven helen

Desmond Tutu, Mpho A. Tutu – Het boek van vergeving

Colin Tipping – Radical Forgiveness